ประวัติศาสตร์ รถยนต์ไฟฟ้า กับที่มากว่า 140 ปี

หลายคนอาจคิดว่า รถยนต์ไฟฟ้า เป็นรูปแบบของยานยนต์พลังงานใหม่ที่เพิ่งถูกคิดค้นมาไม่นานนี้ เพราะมันกำลังจะกลายเป็นนวัตกรรมที่ทั่วโลกมีแผนรองรับใช้งานอย่างกว้างขวาง โดยคาดการณ์ว่าจะเข้ามาแทนที่รถยนต์ใช้พลังงานเชื้อเพลิงในอีกไม่กี่ปีนี้ จึงทำให้เข้าใจได้ว่ารถยนต์ไฟฟ้าเป็นอะไรที่ใหม่กว่า แต่อันที่จริงแล้วรู้หรือไม่ว่า ยานยนต์ไฟฟ้านั้นเป็นอะไรที่คิดค้นมาในเวลาที่ใกล้เคียงกับรถยนต์คันแรกของโลกเลยด้วยซ้ำ

จุดกำเนิดที่มีข้อจำกัด

ปี ค.ศ. 1828 นักประดิษฐ์ชาวฮังการีนามว่า Ányos Jedlik ซึ่งได้ชื่อว่าเป็น บิดาแห่งไดนาโมและมอเตอร์ไฟฟ้า เขาคือคนแรกที่คิดค้นระบบมอเตอร์ไฟฟ้าขึ้นมา และสร้างโมเดลรถยนต์ขนาดเล็กขึ้นมาเพื่อทดสอบระบบมอเตอร์ไฟฟ้าของเขา เป็นโมเดลรถแบบ 3 ล้อ ที่หลายคนนับว่าเป็นโมเดลรถยนต์ไฟฟ้าคันแรกของโลก แต่ก็ยังไม่ได้มีการคิดค้นรถคันจริงขึ้นมาต่อ

Ányos Jedlik กับโมเดลรถยนต์ไฟฟ้าคันแรกของโลก

ต่อมาในปี 1834 Sibrandus Stratingh นักวิทยาศาสตร์ชาวเนเธอร์แลนด์และผู้ช่วย ได้ทดลองสร้างรถที่ใช้งานโดยแบตเตอรี่ที่ไม่สามารถชาร์จไฟได้

ข่าวการสร้างรถยนต์ไฟฟ้าของ Sibrandus Stratingh

แต่ข้อจำกัดของเทคโนโลยีในสมัยนั้น ทำให้โครงการนี้ไปไม่ถึงฝัน รถยนต์ไฟฟ้าที่เขาคิดค้นไม่สามารถนำไปใช้งานได้จริง ด้วยศักยภาพของแบตเตอรี่ไม่เพียงพอต่อการขับเคลื่อนได้มากพอ ที่จะทำให้รถยนต์นั้นสามารถนำไปวิ่งได้ในระยะที่ควรจะเป็น

ยุคอุตสาหกรรมนำทาง

ปีค.ศ. 1859 มีการคิดค้นแบตเตอรี่ตะกั่ว-กรดขึ้นมา อันเป็นแบตเตอรี่ตัวแรกที่สามารถนำกลับไปชาร์จได้ใหม่ด้วยการผ่านกระแสย้อนกลับเข้าไปในตัว จนเริ่มมีการพัฒนาและเข้าสู่การผลิตในระดับอุตสาหกรรมในเวลาต่อมาช่วงปี 1880

Gustave Trouvé และสิ่งประดิษฐ์ของเขา

เวลาเดียวกันกับที่ Gustave Trouvé วิศวกรชาวฝรั่งเศสได้คิดค้นรถยนต์ไฟฟ้าคันแรกของโลกขึ้นมา โดยติดตั้งด้วยมอเตอร์ไฟฟ้าขนาดเล็กและแบตเตอรี่แบบชาร์จซ้ำได้ แต่เขาไม่สามารถจดสิทธิบัตรได้ เพราะมีการสร้างทับขึ้นมาจากรถยนต์ที่ขับเคลื่อนด้วยไอน้ำขึ้นมา เขาจึงทำการดัดแปลงมอเตอร์ที่ใช้พลังงานจากแบตเตอรี่ให้เพื่อในงานในเรือแทน และชุดมอเตอร์ของเขาก็เป็นต้นแบบไปใช้ในสิ่งประดิษฐ์ต่าง ๆ เช่น สว่าน จักรเย็บผ้า หรือที่โกนไฟฟ้า เป็นต้น

การเริ่มต้นเส้นทางของรถยนต์ไฟฟ้า

ปีค.ศ. 1884 Thomas Parker วิศวกรไฟฟ้าชาวอังกฤษ ได้สร้างรถยนต์ไฟฟ้าคันแรกในอังกฤษที่เป็นรถสี่ล้อ โดยเขาคิดค้นการชาร์จผ่านแบตเตอรี่ที่เขาออกแบบขึ้นมาเอง และนำไปใช้ทดสอบวิ่งในลิเวอร์พูลและเบอร์มิงแฮม จนต่อมาสิ่งประดิษฐ์ของเขาก็ถูกนำเข้ามาใช้ในระบบขนส่งมวลชนของที่นั่น

Thomas Parker ผู้สร้างรถยนต์ไฟฟ้าคันแรกของอังกฤษ

ในช่วงยุคปี 1890-1900 เป็นยุคทองของรถยนต์ไฟฟ้า มีการตั้งโรงงานผลิตรถยนต์ไฟฟ้าแห่งแรกในอังกฤษ และเกิดการพัฒนาที่ส่งต่อกันไปทั่วโลก ในเวลานั้นได้มีรถแท็กซี่ไฟฟ้าขึ้นมาในสหรัฐอเมริกาด้วย

ดูเพิ่มเติม
>> เปิดประวัติศาสตร์ รถยนต์คันแรกของไทย
>> บุคคลสำคัญของโลกในวงการยานยนต์

เหมือนจะไปได้ไกล แต่กลับไปได้ไม่สุด

รถยนต์ไฟฟ้าเหมือนจะไปได้สวยแต่สุดท้ายกลับมาสะดุด เมื่อในเวลาเดียวกันนั้นมีการค้นพบแหล่งปิโตรเลียมขนาดใหญ่หลายแห่งทั่วโลก และโลกกำลังเข้าสู่การเริ่มต้นรถเครื่องยนต์สันดาปที่มีการพัฒนาให้สามารถวิ่งได้ไกล เร็ว และประหยัดมากขึ้น และตอบรับความสะดวกสบายในด้านการใช้งานที่มากกว่า

รถยนต์ไฟฟ้าในยุคศตวรรษที่ 19

ทำให้รถยนต์ไฟฟ้าในเวลานั้นที่ทำความเร็วสูงสุดได้แค่ 30 กิโลเมตรต่อชั่วโมง วิ่งได้ไกลเพียง 50-60 กิโลเมตรต่อการชาร์จ 1 ครั้ง ถึงกับถูกลดบทบาทไปอย่างรวดเร็ว หลังจากโลดแล่นในวงการได้เพียงไม่กี่สิบปี ในปี 1910 ผู้ผลิตรถยนต์ไฟฟ้าหลายรายพากันถอดใจและยุติสายการผลิตไป ที่เหลืออยู่ก็กลายมาเป็นแค่รถกอล์ฟ รถส่งนม ที่ใช้งานในระยะสั้น ๆ เท่านั้น โดยเฉพาะในช่วงสงครามโลกทั้ง 2 ครั้ง รถยนต์ที่ใช้น้ำมันกลายมาเป็นฮีโร่ ทั่วโลกมีแต่รถยนต์เครื่องสันดาป ทุกประเทศนิยมและเลือกใช้งาน จนชื่อของรถยนต์ไฟฟ้าเหมือนกลายเป็นเพียงเหตุการณ์สั้น ๆ ที่เคยเกิดขึ้นมาและจบไป

การหวนคืนระยะสั้น

ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เป็นเวลาที่โลกประสบปัญหาขาดแคลนน้ำมัน ทำให้รถยนต์ไฟฟ้าได้กลับหวนเข้ามาในวงการรถยนต์อีกครั้ง มีการผลิตรถยนต์ไฟฟ้าออกมาหลายรุ่น เช่น Tama Electric Vehicle จากค่ายนิสสัน หรือ Henney Kilowatt จากอเมริกัน

รถยนต์ไฟฟ้า Tama Electric Vehicle

แต่นั้นก็เป็นการกลับเข้ามาเพียงระยะสั้น ๆ และเทียบไม่ได้เท่ากับยุคทองที่เคยเกิดขึ้นมาก่อนหน้าด้วย ด้วยข้อกัดของรถที่ทำระยะทางได้ไม่ไกล อีกทั้งมีราคาที่สูง ผู้ผลิตจึงหันกลับมาพัฒนารถยนต์เครื่องสันดาปให้สร้างความคุ้มค่าได้มากขึ้น นำมาใช้งานได้ดีกว่าเดิม และนั่นทำให้ทุกอย่างกลับไปเหมือนเดิม รถยนต์ไฟฟ้าถูกรถบทบาทอีกครั้ง และรถยนต์ใช้พลังงานเชื้อเพลิงก็กลับเข้ามาประจำตำแหน่งเดิมในฐานะยานพาหนะที่ผู้คนเลือกใช้

การกลับมา ในเวลาที่เหมาะสม

ยานยนต์ไฟฟ้าใช้เวลาในการพักเยียวยามาเป็นระยะเวลาร่วมครึ่งศตวรรษ โลกได้เข้าสู่ปัญหาราคาน้ำมันสูง และอยู่ในช่วงกระแสรักษ์สิ่งแวดล้อม ช่วงศตวรรษที่ 21 เป็นจังหวะดีที่เริ่มมีการนำเทคโนโลยีมาใช้งานในอุตสาหกรรม ทำให้การคิดค้นชุดพลังงานแบตเตอรี่หรือมอเตอร์ไฟฟ้าถูกพัฒนาขึ้นมาอย่างก้าวกระโดด และนั่นคือช่วงเวลามราเหมาะสมที่สุดในการกลับมาอย่างยิ่งใหญ่อีกครั้งของรถยนต์ไฟฟ้า

การเข้ามาของ Tesla Roadster เมื่อปี 2004 ทำให้ตลาดรถยนต์ไฟฟ้ามีแสงสว่าง

ปี 2004 Tesla Roadster ถูกเปิดตัวขึ้นมาและกลายเป็นจุดที่ทำให้รถยนต์ไฟฟ้าได้ถูกมองเห็นอีกครั้ง เมื่อถัดมาอีกไม่กี่ปี ในปี 2010 รถยนต์ไฟฟ้าที่ยอดขายสูงที่สุดในโลกก็ถูกผลิตและเปิดตัวขึ้นมากับ Nissan Leaf และหลังจากนั้น การเติบโตของรถยนต์ไฟฟ้าในอุตสาหกรรมรถยนต์ก็กลับมารุ่งเรืองอีกครั้งจนถึงปัจจุบัน

ญี่ปุ่นประกาศยกเลิกรถใช้น้ำมันภายในปี 2040

เมื่อการตื่นตัวถึงปัญหาสิ่งแวดล้อม และความต้องการที่จะประหยัดค่าใช้จ่าย กลุ่มคนใช้รถเริ่มมีการพิจารณาเลือกใช้ยานยนต์ไฟฟ้าเพิ่มขึ้นในทุกปี แม้ในระยะเริ่มต้นรถยนต์ไฟฟ้าจะมีราคาที่สูง แต่ในเวลาต่อมาทางผู้ผลิตที่เห็นถึงความสำคัญของเรื่องนี้ก็มีการปรับปรุง เปลี่ยนแปลง เพื่อสร้างรถยนต์ไฟฟ้าที่ราคาเข้าถึงและจับต้องได้ออกมาเป็นทางเลือกมากมาย จนทุกวันนี้รถยนต์กลุ่มนี้มีอิทธิพลในวงการรถยนต์เป็นอย่างมาก และได้กลายเป็นหนึ่งในแผนพัฒนาระยะยาวของค่ายผู้ผลิตต่าง ๆ ทั่วโลก

รถยนต์ไฟฟ้า กลายเป็นนวัตกรรมเก่าที่ปัดฝุ่นมาใช้ใหม่ ที่ในอนาคตจะถูกมาแทนที่รถใช้น้ำมัน ซึ่งคาดว่ามีความเป็นไปได้สูงที่จะสามารถทำสำเร็จ เพราะเท่าที่ดูสถานการณ์ในตอนนี้ รถยนต์เครื่องสันดาปแม้จะไม่หยุดการพัฒนา แต่ทางผู้ผลิตก็หันไปให้ความสำคัญกับรถยนต์ไฟฟ้าแล้วมากกว่า ดังนั้นการที่ประวัติศาสตร์จะซ้ำรอยอีกครั้ง กับการกลับไปกลับมาของรถทั้งสองแบบนี้ อาจจะไม่เกิดขึ้นอีกก็ได้ในยุคต่อจากนี้ไป ก็เป็นได้

ดูเพิ่มเติม
>> รถยนต์ไฟฟ้าในไทย 2021 ราคาเริ่มต้นไม่ถึงล้าน
>> ฮอนด้า ประกาศยกเลิก รถใช้น้ำมัน เตรียมทุ่มตลาดไฟฟ้าล้วน

เข้าดู ตลาดรถ ได้ที่นี่